Ateş Tanrısı Gal Han; Türk, Moğol ve Altay mitolojisinde Ateş Tanrısısıdır.
Ateşin ve ocağın devamlılığını sağlar. Al/Hal inancı ile bağlantılıdır. Moğol kökenli bir kavramdır. Türklerdeki Al (Hal) Ana’nın karşılığı olarak düşünülebilir. Tehlikeli ve zaman zaman kızıp yangınlar çıkaran bir varlıktır. Bu kelimeden türeyen ve Ocak Tanrısı anlamına gelen Golomto Han adlı bir karaktere yine Moğol mitolojisinde rastlamak mümkündür.
Galçan Han
Galçan Han – Türk, Moğol ve Altay mitolojisinde ateş tanrısıdır. Kalçan Han da denir. Bazen Gal Han ile eşdeğer olarak görülür. Bazen de onun emrindeki başka bir tanrı olarak ifâde edilir. Ateşin koruyucu ruhu olarak saygı gösterilir. Kendisine keçi kurban edilir. Galçan/Kalçan sözü kellik ifâde eder. Kal (kellik) ve Moğolca Gal (ateş) ile ilgilidir. Ayrıca Moğolcada Halzan sözcüğü kel demektir.
Golomto Han
Golomto Han – Moğol ve Buryat mitolojisinde ocak tanrısıdır. Ocağı ve ateşi korur. Gal Han’ın emrindedir.
Kalaykan Hanım
Kalaykan (Galaykan) Hanım – Ocak Tanrıçası. Ocağı ve ateşini korur. Ateşin dişil yönünü ifâde eder. Sözcük (Gal/Kal) kökünden türemiştir. Kal (kellik) ve Moğolca Gal (ateş) ile ilgilidir. Kalay madeni ile de bağlantılı gibi görünmektedir. Moğolca Kalaghun sözcüğü sıcaklık ve ateş anlamlarını içerir.
Etimoloji
Gal, Moğolcada Ateş demektir. Türkçe Al/Hal ve kellik ifâde eden Kal kökleriyle bağlantılıdır. Eski Moğolca Galı ve Evenkçede Guluvun ateş mamasına gelir.