Utkaçı Kurban Tanrısı; Utkaçı Han – Türk ve Altay mitolojisinde Kurban Tanrısı. Utkuçı da denir.
Kurbanları Ülgen’e iletir. Gökyüzünde yaşar. Ülgen’e en yakın tanrıdır. Şamanlar trans halindeyken getirdiği kurbanı alarak Ülgen’e götürür. Çünkü şaman en fazla Altınkazık (Kutup) Yıldızına kadar ulaşabilir.
Geri dönen Şaman’a ise kaz (olasılıkla düşünsel ilham) hediye eder. Şaman bu kaza binerek geri döner.
Utmak, utku sözcükleriyle aynı kökten gelir. Moğolcada “Uta/Utaga” dumanın tütmesi demektir ki, kurbanı yakan ateşin sonucunda çıkan dumanla alâkalıdır. Yine bu dilde Utga/Utka sözcüğü duygu, duyumsama gibi anlamlar ifâde eder.
