Theispas Urartu Tanrısı
Theispas, Urartu krallığı döneminde tapılan bir tanrıdır. Urartu, MÖ 9. yüzyıldan MÖ 6. yüzyıla kadar Doğu Anadolu bölgesinde hüküm sürmüş bir krallıktır. Theispas, Urartu krallığı döneminde en önemli tanrılardan biri olarak kabul edilirdi.
Theispas, adı Urartu dilinde “yüce” veya “güçlü” anlamına gelmektedir. Krallığın başkenti olan Tushpa’daki Bagawan tapınağında tapınılırdı. Theispas, savaş ve zafer tanrısı olarak bilinirdi. Urartu kralları genellikle savaşlarda ona dua ederlerdi ve onun yardımını isterlerdi.
Theispas, bazen Teshub ve Tarhun gibi diğer Urartu tanrılarıyla birleştirilerek tasvir edilirdi. Bu, Urartu krallarının zaferlerini kutlamak için yapılan büyük ritüellerde sıkça görülürdü. Theispas, aynı zamanda doğa tanrısı olarak da düşünülürdü. Bu nedenle, bazen güneş tanrısı Şamaş ve diğer güneş tanrılarıyla da bağlantılı olarak tasvir edilirdi.
Theispas, Urartu sanatında sıkça tasvir edilmiştir. Onun heykelleri, kabartmaları ve diğer sanat eserleri, Urartu kültürü ve dininin anlaşılmasına yardımcı olmuştur. Theispas’a ait birçok sanat eseri, Tushpa’daki Bagawan tapınağından günümüze kadar ulaşabilmiştir.
Urartu krallığı, MÖ 6. yüzyılda Asur İmparatorluğu tarafından fethedildi ve Theispas’ın tapınağı da tahrip edildi. Bu nedenle, Theispas ve Urartu tanrılarına ait birçok bilgi kaynağı kaybolmuştur. Ancak, Urartu krallığı ve Theispas hakkında günümüze kadar ulaşan bilgiler, Urartu’nun tarihi ve kültürü hakkında önemli bir kaynak oluşturmaktadır.
