İksion Yunan Mitolojisi

İksion Yunan Mitolojisi; Yunan mitolojisindeki Lapithlerin şeytani kötü kralıdır. Hera‘yı baştan çıkarmaya çalışırken, Zeus tarafından, Kentaurlar ırkının kurucusu Kentaurus’un doğduğu bir bulutla sevişmesi için kandırıldı. Hem insanlık hem de tanrılara küstahlık ve saygısızlık yaptığı için İksion’un ebedi azabı, Hades‘te (dünyanın altında bulunan karanlık yer) sürekli yanan, dönen bir tekerliğe bağlı olacaktı.

İksion ve Eioneus

İksion, Phlegyas’ın oğlu ve Teselya’daki eski bir kabile olan Lapithlerin kralıydı. Eioneus’un kızı Dia’yla evleneceğine söz verdi, ancak babasına vaat ettiği büyük düğün hediyelerini ödememek için İksion, Dia’nın babasından sonsuza kadar kurtulmaya karar verdi.

Eioneus’u Lapith Sarayı’ndaki bir ziyafete davet eden İksion, dibinde kömür ateşi olan gizli bir çukur kazarak bir tuzak hazırlamıştı. Her şey planlandığı gibi gitti ve masum Eioneus çukura düştü, beklendiği gibi yakılarak öldürüldü.

Tanrılar bu korkunç harekete çok öfkelendi, ancak Zeus, yalnızca kendisi tarafından bilinen nedenlerden dolayı, İksion’a acıdı ve laf arasında, onu bu işlediği suçtan kurtarıp affetmek için şans vererek Olimpos Dağı’na ziyafete çağırdı.

İKSİON TANRILARIN KONUĞU OLMAKTAN ÇOK MUTLUYDU, AMA TAMAMEN KÖTÜ BİRİ OLDUĞU İÇİN AHLAKEN ÜSTÜN BİR TAVIR TAKINAMAYACAKTI.

İksion ve Zeus

İksion tanrıların konuğu olmaktan çok mutluydu, ama tamamen kötü biri olduğu için ahlaken üstün bir tavır takınamayacaktı. Bu Kral, Tanrıların kraliçesi ve Zeus’un karısı Hera’ya kur yapmaya gönlünü vermişti. Bunların hepsini bilen Zeus, İksion’un baştan çıkarma teşebbüsünü Hera’ya benzeyen bir bulut yaratarak önledi. İksion bu dalavereye kendini kaptırdı, bulutla sevişti ve bu birliktelikten, daha sonra kentaurların ırkını oluşturacak olan Kentaurus doğdu.

Ölümlülerin arasına geri dönen İksion’un Hera ile yattığı için herkese övündüğü söyleniyordu. Zeus böylelikle gazabını İksion’a göndererek ona ceza verdi. İlk başta, Hermes tarafından ‘hayırseverler saygıyı hak eder’ ifadesini içten şekilde söyleyene kadar defalarca kırbaçlandı.

Sonra alevli bir tekerleğe (belki de Güneşe) bağlandı. Kendisi, göklerde o tekerlekte sonsuza dek döndürülmek üzere gönderildi. Daha sonraki geleneklere göre, bu Hades olarak değiştirildi, ya da belki de tekerlek ve yükü sonunda orada sona erdi.

Homeros’un İlyada‘sında bir epilog kısmında, Zeus’un intikamını tamamlamak için aşık olduğu ve Dia’yla yattığı, ve sonrasında Peirithoos’u yarattığı belirtiliyor. Peirithoos, düğününde Kentaurların çıldırıp sağa sola koştuğu eğlencelerle ünlendiği, Lapithlerin gelecekteki kralıdır.

Sisyphus, Ixion and Tantalus

İksion’un Sanattaki Yeri

İksion, Hiddetliler tarafından yakalandığı gösterilen birkaç kırmızı-figürlü Yunan vazosunda görülür. Bir başka yerde, Hermes ve Ares tarafından yakalanmış, arka planda tekerlekle hazır vaziyette bekleyen İksion, kaderini Hera’dan ve Athena‘dan öğrenmek üzereyken yaklaşık MÖ 450’ten kalma kırmızı figürlü testi üzerinde görünür.

Ya da, tekerleğinin üzerinde dönerken tasvir edilir. Bir başka dekor örneği, şu anda Cenevre’deki Sanat ve Tarih Müzesi’nde bulunan, yaklaşık MÖ 500’lerden kırmızı figürlü bir vazo verilebilir. İlginç bir şekilde, buradaki kişi tekerleğe iple değil yılanlarla bağlanmış bulunuyor. Bu efsanenin Yunanistan sınırları ötesine geçtiği, şeytani üçkağıtçının gravürünü barındıran bir Etrüsk işlenmiş takısında (şekliyle bok böceğini andırır) görülmesiyle kanıtlanmaktadır.

Bunun tarihi MÖ 5.yüzyılın başlarına kadar uzanıyor ve şu anda Londra’daki British Museum’da bulunuyor. İksion, Sisifos ve Tantalos gibi Zeus’tan ebedi cezalar alan diğer kötü şöhretli şeytanlarla birlikte bir Roma lahitinde (taştan mezar) de görünür. MS 160-170 yıllarına kadar dayanan tarihiyle, şimdi Roma’daki Vatikan Müzeleri’nde sergileniyor.