Yapanay Han ve Yarımtık;
Yapanay Han ;Türk ve Altay mitolojisinde Kır Tanrısı. Kırsal bölgeleri korur. Yabâni çevrenin ve yaban hayvanlarının gözeticisidir.
Yarımtık – Türk ve Altay mitolojilerinde ve halk inancında Yarım İnsan şeklindeki canavar.
Tek bacaklı, tek kollu, tek gözlü, tek dişli, tek boynuzlu canavardır. “Tek dişi kalmış canavar” tabirini çağrıştırmaktadır.
Şeytâni bir karakteri vardır. Ural ve Sibirya Tatarları ormanda Yarımtık adlı bir yaratığın da yaşadığına inanırlar. Yarım vücutlu veya tek gözlü, tek kollu, tek ayaklı bir yaratıktır. İnsanlar ondan çok korkarlar ve ona beyaz horoz kurban ederler. Çok meraklıdır; köye kadar gelip dolaşır, insanları izler. Ondan kurtulmak için de ayakkabıları, giysileri ters giymek gerekir. Aklı da yarım olan Yarımtık, ters giyinen ayakkabının izini takip edip ters tarafa yönelirmiş.
Adının “eksik vücutlu” mânâsı, mitolojik bir varlık olarak onu değişken tabiatlı bir şeytan şeklinde görme imkânı verir. Tek kollu, tek gözlü ve tek ayaklı olmak, şeytâni özelliklerin başlıca işaretidir.
